در طول تاریخ، تعاریف متعددی برای استعداد ارائه شده است که به طور کلی می توان گفت میزان نسبی سرعت پیشرفت یک شخص در فراگیری یک تکنیک یا فعالیت خاص را تحت عنوان استعداد قلمداد می کنند و کشف استعداد و توجه به شکوفایی آن، سرعت موفقیت یک شخص را نسبت به سایرین بیشتر می کند.
به طور مثال، فرض کنید که سه نفر را در شرایط یکسان برای یاد گرفتن مهارتی مانند ورزش شنا قرار دهیم. آیا سرعت یادگیری شنا کردن برای هر سه نفر یکسان خواهد بود؟
بدیهی است که عوامل زیادی همچون علاقه، فیزیک بدنی، هماهنگی بین عصب و عضله و سایر موارد مشابه در موفقیت این سه نفر تاثیرگذار خواهد بود به احتمال زیاد، سرعت پیشرفت آنها با هم برابر نخواهد بود.
با توجه به آن چه گفته شد، بهتر است که کشف استعداد های خود و خصوصا کودکان و نوجوانان خانواده را جدی بگیریم؛ زیرا کشف استعداد و تلاش برای شکوفایی آن، راهکاری است که می تواند در فایق آمدن بر مشکلات و سختی های راه، بسیار کارآمد باشد.
در یک جمله و به روشنی و با قاطعیت می توان گفت که خوشبختانه پاسخ این سوال مثبت است.
در واقع مشکل اساسی انسان ها در جامعه کنونی، عدم اطلاع از استعداد خود و نیاز به کشف استعداد است. یقین داشته باشید که استعدادهای زیادی در زمینه های مختلف در وجود خود شما هست که از آن بی خبر هستید.
اهمیت این موضوع به اندازه ای است که خداوند متعال در آیه 84 سوره اسراء خطاب به پیامبر اکرم (ص) می فرماید:
ای فرستاده ما، بگو هر کس بر اساس ذات و طبیعت و سرشت و طینت خود کار می کند و پروردگار شما داناتر است به این که کدام کس به هدایت و رهبری راه یافته است.
حال که متوجه شدید استعداد در ذات همه انسان ها نهادینه شده است، وقت آن رسیده که راه های کشف استعداد را بررسی کنیم.
شاید باورتان نشود که دیگران، به خصوص پدر و مادر، به خوبی از ویژگی های رفتاری و شخصیت شما آگاه هستند و به واسطه تجربه ای که دارند، می توانند در کشف استعداد درونی یاریتان کنند و حدس بزنند که در چه زمینه ای موفق خواهید شد.
همچین دوستان نزدیک شما راهنماهای مناسبی در این زمینه هستند؛ زیرا از علایق و گرایشات شما به خوبی آگاه می باشند و شاید بتوانند اطلاعات خوبی در زمینه های خاص، در اختیار شما قرار دهند.
شاید انجام یک کار خاص مانند خیاطی و طراحی لباس برای شما کاملا ساده و پیش پا افتاده باشد؛ در حالی که دیگران این کار را با مشقت فراوان انجام می دهند و در موارد زیادی نتیجه خوبی هم نمی گیرند.
همین حالا برای چند دقیقه در مورد کشف استعداد ذاتی خود فکر کنید. کارهای فیزیکی و ذهنی که به خوبی از پس آنها بر می آیید را روی کاغذ بنویسید. در مورد ورزشی که مناسب شرایط بدنی شماست هم تفکر کنید و ببینید چه کارهایی را با مهارت و سرعت بالا انجام می دهید یا از پس انجام چه کارهایی می توانید برآیید.
ممکن است شما مهارت زیادی در رانندگی یا موتورسواری داشته باشید؛ ولی به هیچ وجه به مسابقات ورزشی اتومبیلرانی و موتورسواری علاقه ای به خرج ندهید.
پس داشتن علاقه، در کنار مهارت و سرعت، نکته ای است که باید بدان توجه کنید.
حتی اگر احساس می کنید که مهارت شما به اندازه مطلوب نیست ولی علاقه وافر و شدیدی به یک فعالیت خاص دارید، همین امر می تواند توجیه خوبی برای قدم گذاشتن در مسیر آن باشد.
تردید نداشته باشید که ذهنیت منفی و فکر کردن به مشکلات و سختی ها، سدی است که خودتان در برابر مسیر پیشرفتتان می سازید.
آرنولد شوارتزنگر، قهرمان ورزشی معروف جهان در خاطرات خود می گوید:
افرادی هستند که باعث می شوند به خودت شک کنی و این کمی ترسناک است. زمانی که در اتریش بودم به همه قول قهرمانی جهان را دادم؛ اما آنها به من می گفتند که این ورزش مال آمریکایی هاست و تو موفق نخواهی شد.
با تلاش و علاقه مضاعف در مسیر شکوفایی استعداد خود گام بردارید و شک نکنید که مشکلات و ناامیدی ها، از اجزای جدانشدنی راه موفقیت هستند.
در واقع هنر تمامی انسان های موفق و مطرح دنیا در همین حل مشکلات بوده است. کسانی که با کشف استعداد درونیشان و با پیگیری و تلاش مستمر برای شکوفایی آن، در نهایت موفق شده اند که تحسین مردم زیادی را در سرتاسر جهان برانگیزند.
مطالعه بیشتر در این زمینه:
هوش هیجانی چه کمکی به ما می کند؟